Jednym z kluczowych projektów przyjętych przez rząd jest nowelizacja ustawy Prawo o notariacie oraz ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Nowe przepisy znacząco uproszczą proces ujawniania prawa własności nieruchomości w księgach wieczystych po dziedziczeniu.
Według wiceministra sprawiedliwości Arkadiusza Myrchy, który przedstawiał projekty podczas posiedzenia Rady Ministrów, wprowadzone ustawy deregulacyjne stanowią istotne usprawnienie polskiego systemu prawnego. Wiceminister zapewniał, że dzięki nim obywatele zyskają na uproszczeniu procedur dziedziczenia nieruchomości, a przedsiębiorcy odczują redukcję obciążeń biurokratycznych i sankcyjnych.
Dotychczas proces ujawniania prawa własności po dziedziczeniu wymagał wydania przez sąd trzech różnych postanowień. Po zmianach wystarczy jedno postanowienie, co znacznie przyspieszy całą procedurę. Spadkobiercy nie będą już musieli osobiście składać wniosków do sądów – zrobią to elektronicznie za pośrednictwem notariusza.
Nowe przepisy wprowadzają dwa główne usprawnienia. Po pierwsze, na prośbę spadkobiercy lub zapisobiercy windykacyjnego, notariusz będzie mógł elektronicznie złożyć wniosek o wpis do księgi wieczystej. Po drugie, podczas spisywania protokołu dziedziczenia, notariusz będzie zobowiązany do zebrania oświadczenia od spadkobiercy lub zapisobiercy windykacyjnego dotyczącego składu spadku, w szczególności czy obejmuje on spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, własność nieruchomości lub wieczyste użytkowanie nieruchomości położonych w Polsce.
Czytaj też: Znajdź mieszkanie na wynajem! Najlepsze oferty w Domiporta.pl
Kolejnym ważnym elementem pakietu deregulacyjnego jest zmiana w Kodeksie postępowania cywilnego dotycząca licytacji komorniczych. Nowe przepisy odwracają dotychczasową zasadę – licytacje elektroniczne staną się domyślną formą, podczas gdy licytacje publiczne będą organizowane tylko na wyraźne żądanie wierzyciela.
Do tej pory licytacje elektroniczne odbywały się wyłącznie na wniosek wierzyciela, a standardem były publiczne licytacje. Po zmianach licytacje będą prowadzone elektronicznie za pośrednictwem platformy e-licytacje, chyba że wierzyciel zażąda formy publicznej. W przypadku gdy nieruchomość jest licytowana w celu zaspokojenia kilku wierzytelności należących do różnych wierzycieli, wystarczy, że o licytację publiczną poprosi przynajmniej jeden z nich.
Dzięki tej zmianie licytacje staną się bardziej przejrzyste i dostępne dla szerszego grona potencjalnych nabywców, niezależnie od ich lokalizacji. To może przełożyć się na wyższe ceny sprzedaży licytowanych przedmiotów, co w konsekwencji lepiej zabezpieczy interesy dłużnika.
Czytaj też: Znajdź mieszkanie na wynajem! Najlepsze oferty w Domiporta.pl
Trzecią przyjętą ustawą jest nowelizacja Kodeksu spółek handlowych, ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary oraz ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu.
Zmiany w Kodeksie spółek handlowych dotyczą między innymi zakazu pełnienia funkcji w organach spółek przez osoby skazane za określone przestępstwa. Obecnie sąd może skrócić ten okres tylko dla czynów popełnionych nieumyślnie. Nowelizacja wprowadza możliwość skrócenia zakazu również dla czynów popełnionych umyślnie, przy czym to sąd będzie badał okoliczności czynu i postawę sprawcy.
Istotne zmiany dotyczą również odpowiedzialności podmiotów zbiorowych. Wprowadzony zostaje nowy tryb konsensualnego postępowania wobec firm, który umożliwi podmiotom dobrowolne przyjęcie odpowiedzialności za szkodę bez konieczności obarczania pracowników długoletnimi procesami.
Wiceminister Arkadiusz Myrcha wyjaśnia, że firma będzie mogła uregulować karę lub odszkodowanie bez konieczności oczekiwania na prawomocny wyrok skazujący jej przedstawiciela. Celem tej zmiany jest przyspieszenie rozwiązywania spraw poprzez umożliwienie firmom szybkiego naprawienia wyrządzonej szkody, zawierania ugód z poszkodowanymi oraz wypłacenia zadośćuczynienia.
Sąd zachowa pełną kontrolę nad tym procesem, mając prawo zatwierdzić, zmienić lub odrzucić porozumienie zawarte między prokuratorem a firmą. Poszkodowani będą mieli zagwarantowane naprawienie szkody, nawet w ramach tej uproszczonej procedury.
Zmiany obejmują również przepisy dotyczące przeciwdziałania praniu pieniędzy. Zniesiona zostanie odpowiedzialność karna za błędne zgłoszenie, na przykład w sytuacji, gdy pracownik zapomni zgłosić podejrzaną transakcję lub poda niepełne dane. Zamiast tego zastosowanie znajdą kary administracyjne, których wysokość może sięgnąć nawet 1 miliona złotych.
Nowe przepisy mają wejść w życie w różnych terminach: zmiany dotyczące dziedziczenia nieruchomości po 3 miesiącach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, a pozostałe ustawy po 14 dniach od publikacji.
