Czy architektura naprawdę ma coś wspólnego z ekologią? Eksperci szukają odpowiedzi

Zmiany klimatyczne stają się coraz większym wyzwaniem, zarówno dla zwykłych obywateli, władz, jak i architektów. Czy budynki mogą w realnym stopniu przyczyniać się do zmniejszenia zużycia zasobów naturalnych? Czy chodzi wyłącznie o użyte do budowy materiały, czy również i zastosowane technologie? Na te pytania odpowiadają eksperci. 

Wkrakowskim Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha, odbyła się debata pt. Czy architektura może nie  przyczyniać się do katastrofy klimatu? To ostatnie wydarzenie z cyklu towarzyszącego wystawie „Eksperyment. Materiał. Architektura”, japońskiego architekta Kengo Kumy. Do rozmowy zaproszono znakomite autorytety z branży: Roberta Koniecznego, Przemysława Powalacza, Jolantę Starzak, Kacpra Kępińskiego i Urszulę Forczek-Brataniec.


- Obecnie mamy czas nieodwracalnych przemian. Architektura musi znaleźć kierunek, w którym powinna podążać. Na nowo musimy się zastanowić, jak teraz budować, co robić, aby ratować ten świat. Z jednej strony musimy oszczędzać, a z drugiej zdecydowanie postawić na innowacyjność – mówi architekt Robert Konieczny, z pracowni KWK Promes. W dobie katastrof klimatycznych i w kontekście tego, że budynki wraz z eksploatacją odpowiadają nawet za 40 procent globalnej emisji dwutlenku węgla, podczas debaty rozmawiano o tym, jak wygląda odpowiedzialność architektów w świecie zdominowanym przez paradygmat ciągłego wzrostu. Analizowano, w jaki sposób tworzyć projekty, które nie będą szkodzić, lub będą szkodzić mniej, począwszy od funkcji budynków, ponownego ich użytku, po zastosowane materiały wykończeniowe.

Zaprojektować ekologicznie

Debatowano o tym, czy architektura może, a nawet powinna przynosić zmiany. – Jako architekci nieustannie rozważamy i rozmawiamy o wpływie architektury na klimat. W społeczeństwie pokutuje przecież przekonanie, że architektura to budowanie i beton. Tymczasem coraz częściej i chętniej buduje się w drewnie. Architekturę należy traktować jako system naczyń połączonych. Bardzo ważnym aspektem jest tu urbanistyka, czyli to w jaki sposób te wszystkie elementy architektury tworzą nasz codzienny krajobraz.

 

Architektura jest też kulturą i uczy nas żyć w szacunku do natury. Pomaga szukać scenariuszy, które ułatwiają nam budowanie ekologiczne czy to z betonu czy z drewna – mówi cytowana przez Newserię Jolanta Starzak – architekta i urbanistka, członkini Wielkopolskiej Okręgowej Izby Architektów oraz Izby Architektów w Holandii.

Architektura bliżej natury

Do dyskusji, prowadzonej przez Dorotę Leśniak-Rychlak, redaktorkę naczelną kwartalnika „Autoportret. Pismo o dobrej przestrzeni”,  zaproszono znakomitych prelegentów. Wzięli w niej udział: Urszula Forczek-Brataniec – od wielu lat pracująca w Instytucie Architektury Krajobrazu Politechniki Krakowskiej, obecnie jako profesor tej uczelni. Od 2007 roku związana z pracownią architektoniczną eM4. Pracownia Architektury Brataniec, aktywnie działa w stowarzyszeniach i radach naukowych w kraju i zagranicą.

 

Z ramienia KWK Promes wystąpił właściciel biura, Robert Konieczny –  niezależny ekspert Fundacji Miesa van der Rohe,  dwunastokrotnie nominowany do Nagrody im. Miesa van der Rohe. Znany w środowisku autor nagradzanych projektów domów jednorodzinnych, a także realizacji publicznych, m.in Centrum Dialogu „Przełomy” w Szczecinie, jest także jednym z najczęściej publikowanych za granicą polskich architektów. Jego realizacje znalazły się w najważniejszych publikacjach, w tym dwukrotnie w The Phaidon Atlas of Contemporary World Architecture – serii książek wydawnictwa Taschen.  W dyskusji wzięli udział także Przemysław Powalacz – prezes zarządu Geberit Polska od 2015 roku, Kacper Kępiński – architekt, krytyk architektury, kurator wystaw architektonicznych oraz Jolanta Starzak – architektka i urbanistka, członkini Wielkopolskiej Okręgowej Izby Architektów oraz Izby Architektów w Holandii.