"Zwolnienie obejmuje osoby fizyczne, które kupują swoje pierwsze mieszkanie lub dom jednorodzinny. Warunek podstawowy to brak wcześniejszego posiadania nieruchomości mieszkalnej zarówno w Polsce, jak i za granicą. Co istotne, ulga nie przysługuje osobom, które już wcześniej były właścicielami lokalu" - wyjaśnia w rozmowie z domiporta.pl Piotr Juszczyk, główny doradca podatkowy InFakt.pl. Wyjątkiem są osoby, które odziedziczyły udziały nieprzekraczające 50 procent w więcej niż jednej nieruchomości.
Jak to działa w praktyce
Ulga dotyczy zakupu na rynku wtórnym, czyli od osób prywatnych. W przypadku rynku pierwotnego i tak nie płaci się PCC, ponieważ zakup od dewelopera objęty jest podatkiem VAT. Zwolnienie ma więc największe znaczenie przy kupnie mieszkania używanego. W momencie podpisania aktu notarialnego notariusz ocenia, czy spełnione są warunki ulgi. Jeżeli tak, podatek po prostu nie jest naliczany. Kupujący nie musi wtedy składać deklaracji PCC ani przelewać pieniędzy do urzędu skarbowego.
Jeżeli mieszkanie kupuje więcej niż jedna osoba, na przykład małżonkowie, warunki zwolnienia muszą spełniać wszyscy kupujący. Oznacza to, że oboje nie mogą wcześniej posiadać mieszkania czy domu. W przeciwnym razie ulga nie przysługuje i trzeba zapłacić 2% PCC od całej transakcji. Ciekawą sytuacją jest natomiast zakup samodzielny - jeśli żona kupuje mieszkanie wyłącznie na siebie, a mąż posiada już nieruchomość, zwolnienie nadal przysługuje żonie, ponieważ dla niej to pierwszy zakup. Potwierdził to Dyrektor KIS w indywidualnej interpretacji z dnia 30 listopada 2024 r. (0111-KDIB2-2.4014.188.2024.1.PB).
Brak PCC to realna oszczędność
"Przy wartości mieszkania na poziomie 400 tysięcy złotych oszczędność to 8 tysięcy złotych. Przy cenie 600 tysięcy – aż 12 tysięcy. To bardzo konkretne kwoty, które można przeznaczyć na wykończenie czy remont mieszkania albo na wkład własny, tak bardzo wymagany przez banki" - podkreśla w rozmowie z domiporta.pl Piotr Juszczyk, główny doradca podatkowy InFakt.pl.
Zwolnienie z PCC to realna ulga dla osób kupujących swoje pierwsze mieszkanie lub dom. Dzięki niemu można zaoszczędzić kilka, a nawet kilkanaście tysięcy złotych. Ulga obejmuje wyłącznie osoby fizyczne i dotyczy zakupu nieruchomości na rynku wtórnym. Warunkiem jest brak wcześniejszego posiadania mieszkania lub domu, wyjątkiem są do 50% udziały odziedziczone w spadku. To rozwiązanie szczególnie ważne dla młodych ludzi, którzy chcą nabyć swoje pierwsze mieszkanie.
Zwolnienie z PCC obowiązuje od 1 stycznia 2024 roku i zostało wprowadzone ustawą z dnia 16 listopada 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Ulga nie ma limitu wartościowego nieruchomości - można z niej skorzystać niezależnie od ceny mieszkania czy domu. Ważne jest, że zwolnienie dotyczy również zakupu udziału w nieruchomości, pod warunkiem że nabywca spełnia wszystkie warunki. W przypadku zakupu nieruchomości na kredyt, oszczędność z tytułu braku PCC może zostać wykorzystana na zwiększenie wkładu własnego, co pozytywnie wpłynie na warunki kredytowania.