Można zaważyć, jak wypełzają z odpływu w kuchennym zlewie. Albo jak całym rojem obsiadają umywalkę w łazience. Obecność tych owadów w bezpośrednim otoczeniu człowieka nikogo nie zaskakuje. Ćmianki, znane również jako muchówki kanalizacyjne, są owadami z rodziny Psychodidae (ćmiankowatych).
W naszych domach często są spotykane w środowiskachF wilgotnych, takich jak kanalizacje, zlewy kuchenne i inne miejsca o podobnych warunkach. Nie przeszkadza im przykry zapach. Wręcz przeciwnie - rozkładająca się materia organiczna je przyciąga. W naturze owad ten wybiera bowiem bagna, stojącą wodę, a nawet gnojówkę i inne tego typu miejsca.
Ćmianka to owad o długości od 1 do 5 mm, charakteryzujący się delikatnymi skrzydłami i długimi, smukłymi nogami. Ich ciało jest zwykle koloru szarego lub brązowego. To, co najbardziej rzuca się w oczy, to włochate ciało i mocno zaokrąglone skrzydła. Ćmianki są aktywne w nocy i przyciąga je światło. Imago (dorosła postać, nazwa stosowana do każdego owada) rozwija się z larwy, a ta z jaja złożonego do stojącej, brudnej wody. Owady lubią miejsca takie jak odpływy w zlewach kuchennych i umywalkach oraz ciągi kanalizacyjne. Po wykluciu się larwy żywią się resztami jedzenia, osadami znajdującymi się w rurach kanalizacyjnych. Larwy są bardzo odporne na ekstremalne warunki i mogą przetrwać w środowisku o niskim pH i małej zawartości tlenu. Są stworzone, by żyć w rurach
Ćmianki wykształciły kilka adaptacji, które pozwalają im przetrwać w trudnych warunkach. Mają zdolność do przyczepiania się do powierzchni za pomocą drobnych haczyków na swoich nogach, co umożliwia im wypełzanie z odpływów w zlewach kuchennych lub kanalizacji. Ponadto ich skrzydła są pokryte włoskami, które pomagają im utrzymać się na powierzchni wody. Te cechy pozwalają ćmiance przemieszczać się zarówno po wodzie, jak i po powierzchniach wilgotnych.
Owady nie są bezpośrednio szkodliwe dla ludzi - nie gryzą, nie atakują. Mogą jednak przenosić bakterie i wirusy, co może prowadzić do infekcji skórnych i innych chorób - np. zatrucia.
W walce z owadami, które z uwagi na liczebność potrafią być uciążliwe, najlepsza jest profilaktyka. Regularne czyszczenie opływów, unikanie wyrzucania resztek pokarmowych do kanalizacji, używanie środków chemicznych do czyszczenia. Ważne jest po prostu utrzymanie czystości w odpływach i kanalizacji. Unikanie zatykania odpływów resztkami jedzenia lub tłuszczem czy włosami może pomóc w ograniczeniu ich występowania. Ignorowanie pojawiających się owadów może sprawić, że namnożą się na wielką skalę.
Obecność ćmianek może wskazywać na problemy z kanalizacją. To sygnał, że z rurami, szambem, sedesem, zlewem dzieje się coś niedobrego - konieczna może być naprawa lub wymiana części infrastruktury.
Fot. Fritz Geller-Grimm (Wikimedia CC 2.0)
