Maciej Lasek, pełnomocnik rządu ds. CPK i wiceminister infrastruktury, w rozmowie z Polską Agencją Prasową potwierdził, że obszarowo spółka ma już wykupione ponad połowę gruntów pod przyszłe lotnisko. Dla właścicieli pozostałych 45 proc. terenów przygotowano nowelizację ustawy o CPK, która ma usprawnić proces wywłaszczeń.
Nowe przepisy mają wyjść naprzeciw oczekiwaniom właścicieli nieruchomości, którzy nie zdecydowali się na uczestnictwo w Programie Dobrowolnych Nabyć. Według Laska, główną obawą tych osób było długie oczekiwanie na odszkodowanie w procesie wywłaszczeń. Nowe rozwiązanie zakłada, że przed wydaniem nieruchomości właściciele otrzymają 85 proc. zaliczki odszkodowania ustalonego przez wojewodę. Ostateczna kwota może być wyższa, jeśli właściciele skutecznie zakwestionują wycenę w sądzie.
Przygotowana nowelizacja wprowadza również regulacje, które przyspieszą proces inwestycyjny. Spółka CPK będzie mogła wcześniej rozpocząć przygotowania do prac budowlanych, szczególnie w zakresie uzgodnień administracyjnych. Chodzi między innymi o uzyskanie niezbędnych dokumentów, w tym pozwoleń na budowę.
Maciej Lasek podkreślił, że obowiązująca ustawa o CPK nie reguluje szczegółowo procedury wywłaszczeń pod przyszłe lotnisko. Jak wyjaśnił, wywłaszczenia zawsze stanowią największy problem przy realizacji inwestycji celu publicznego. Dlatego przygotowany projekt uszczegóławia ten proces i proponuje regulacje korzystne zarówno dla osób z terenów przyszłej inwestycji, jak i dla spółki CPK.
Pełnomocnik rządu zaznaczył, że w ciągu ostatniego roku spółka intensywnie pracowała nad tym, aby jak najwięcej nieruchomości przejąć w ramach Programu Dobrowolnych Nabyć. Program cieszył się dużym zainteresowaniem - nabyto prawie 95 proc. wszystkich nieruchomości zamieszkanych i zabudowanych na terenie przyszłego lotniska.
Niewielka część właścicieli zdecydowała się czekać na procedurę wywłaszczenia, co dotyczy głównie właścicieli pól uprawnych. Według informacji przekazanych przez Laska, na terenie planowanej inwestycji pozostało jeszcze około 20 nieruchomości zabudowanych, których właściciele nie podpisali uzgodnień w ramach Programu Dobrowolnych Nabyć.
Zgodnie z obowiązującą ustawą o CPK, w momencie gdy decyzja lokalizacyjna wydana przez wojewodę staje się prawomocna, spółka wchodzi w posiadanie ziemi, a wojewoda ma czas na określenie wysokości odszkodowania. Nowe rozwiązanie zakłada, że wojewoda będzie miał obowiązek w ciągu 30 dni przygotować wartość odszkodowania, tak aby każdy właściciel, zanim wyda nieruchomość, miał prawo do co najmniej 85 proc. zaliczki tego odszkodowania.
Maciej Lasek przyznał, że w obowiązującej ustawie o CPK warunki wywłaszczeń były najgorsze w porównaniu z innymi specustawami. Dlatego spółka wraz z pełnomocnikiem pracowała przez kilka miesięcy nad rozwiązaniami zabezpieczającymi mieszkańców.
Projekt przewiduje również doprecyzowanie przepisów dotyczących zapłaty odszkodowania oraz możliwość przyspieszenia inwestycji towarzyszących. Pełnomocnik podkreślił, że zależy mu na szybkim procedowaniu projektu przez rząd i parlament. Prawomocna decyzja lokalizacyjna spodziewana jest w trzecim kwartale 2024 roku, dlatego byłoby korzystne, gdyby ustawa weszła w życie do końca drugiego kwartału.
W ramach Programu CPK planowane jest powstanie centralnego lotniska zlokalizowanego między Warszawą a Łodzią oraz systemu Kolei Dużych Prędkości. Port lotniczy ma być początkowo przystosowany do obsługi 34 mln pasażerów rocznie, z możliwością elastycznej rozbudowy w przyszłości. Budowa lotniska na terenie gmin Baranów, Wiskitki i Teresin ma rozpocząć się w 2026 roku, a oddanie do użytku planowane jest na 2032 rok. Szacowany koszt inwestycji do 2032 roku wynosi 131,7 mld zł.
