Podatkowa pułapka przy sprzedaży działek. Niejednoznaczny wyrok sądu

Osoby sprzedające działki, które korzystają z usług profesjonalnego pełnomocnika do przygotowania transakcji, są uznawane przez organy podatkowe za podatników VAT. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał wyrok w polskiej sprawie, potwierdzając stanowisko fiskusa. Dla kogo wyrok jest ważny? 

Unijne przepisy a stanowisko TSUE

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wydanym wyroku potwierdził stanowisko polskich organów podatkowych. TSUE przypomniał, że definicja podatnika zawarta w Dyrektywie VAT jest bardzo szeroka. Status podatnika VAT uzyskuje również osoba, która podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami i angażuje środki podobne do tych, jakie wykorzystują profesjonalni handlowcy. Eksperci branżowi zwracają uwagę, że nie wszystkie działania związane ze sprzedażą gruntów kwalifikują daną transakcję jako objętą VAT-em.

 

Zgodnie z wyrokiem TSUE, za podatnika VAT można uznać sprzedawcę, który powierzył przygotowanie transakcji profesjonalnemu przedsiębiorcy, jeżeli ten pełnomocnik podjął aktywne działania zmierzające do finalizacji transakcji, działając w sposób typowy dla handlowca.

Działania kwalifikowane jako aktywny obrót nieruchomościami

W swoim orzeczeniu TSUE odpowiedział na pytanie sądu odsyłającego, który dążył do ustalenia, czy przepisy dyrektywy VAT należy interpretować w sposób umożliwiający uznanie za podatnika osoby sprzedającej grunt z majątku osobistego, która powierza przygotowanie tej sprzedaży profesjonalnemu przedsiębiorcy działającemu jako pełnomocnik.

 

Pytanie dotyczyło interpretacji art. 2 ust. 1 i art. 9 ust. 1 dyrektywy VAT, które określają podmioty podlegające opodatkowaniu tym podatkiem oraz definicję działalności gospodarczej.

 

Trybunał w swoim orzeczeniu wskazał konkretne czynności, które mogą być zakwalifikowane jako aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, przy zaangażowaniu środków podobnych do wykorzystywanych przez profesjonalnych handlowców.

 

Z wniosku o wydanie orzeczenia prejudycjalnego wynikało, że w rozpatrywanej sprawie podjęto szereg działań wykraczających poza zwykłe czynności zarządu majątkiem osobistym. Wśród nich znalazły się: podział nieruchomości na mniejsze działki oraz dokonanie odpowiednich zmian w rejestrze gruntów i księgach wieczystych.

 

Istotnym elementem była również zmiana przeznaczenia działek w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, polegająca na przekształceniu gruntów rolnych w działki budowlane, co znacząco zwiększyło ich wartość rynkową.

Kompleksowe przygotowanie gruntu do sprzedaży

Trybunał zauważył, że w rozpatrywanej sprawie dokonano także nabycia dodatkowej działki gruntu w celu utworzenia dróg wewnętrznych i dojazdowych do wydzielonych działek, co świadczyło o planowym i przemyślanym charakterze podejmowanych czynności.

 

Ponadto przeprowadzono szereg działań inwestycyjnych, takich jak uzbrojenie nieruchomości w media oraz usunięcie elementów niezgodnych z zamierzonym wykorzystaniem działek. Te czynności wskazują na znacznie bardziej aktywne podejście niż przy zwykłej sprzedaży majątku osobistego.

 

Właściciel gruntu uzyskał również wymagane zezwolenia od właściwych organów, co świadczy o profesjonalnym podejściu do całego procesu sprzedaży i przygotowania gruntu.