Choć tylko 11 procent badanych przyznaje, że obecnie stać je na stabilny, długoterminowy najem, co stanowi znaczący spadek w porównaniu z 21 procentami w 2022 roku, to właśnie rynek najmu może oferować interesujące rozwiązania dla osób poszukujących mieszkania. Warto śledzić ogłoszenia w serwisie Domiporta, gdzie regularnie pojawiają się atrakcyjne cenowo oferty najmu.
Siedmiu na dziesięciu badanych uważa, że opłaty za najem wcale nie są niższe niż rata kredytu, jednak nie wszyscy mogą sobie pozwolić na zaciągnięcie kredytu hipotecznego ze względu na restrykcyjne kryteria banków. Osoby zainteresowane najmem powinny więc na bieżąco monitorować rynek, aby znaleźć korzystne finansowo rozwiązania.
Aż 27 procent społeczeństwa deklaruje, że mierzy się z problemem luki czynszowej. Justyna Nakielska, starsza ekspertka ds. mieszkalnictwa z Habitat for Humanity Poland, wyjaśnia, że te osoby zarabiają zbyt mało, by kupić lub wynająć mieszkanie dopasowane do ich potrzeb, a jednocześnie za dużo, by skorzystać ze wsparcia mieszkaniowego państwa, na przykład z mieszkania komunalnego.
Na przestrzeni ostatnich trzech lat wzrósł odsetek osób wynajmujących mieszkania oraz współzamieszkujących z rodziną czy znajomymi – z 12 do 14 procent. Mateusz Piegza, dyrektor programowy z Habitat for Humanity Poland, zwraca uwagę, że co dziesiąty badany przyznaje, iż dzieli przestrzeń z osobami, z którymi nie chce mieszkać.
Według danych Eurostatu blisko 34 procent mieszkańców Polski mieszka w przeludnionych lokalach, co znacznie przekracza średnią Unii Europejskiej wynoszącą 17 procent. Zjawisko to szczególnie dotyka rodzin z dziećmi, co ma dalekosiężne konsekwencje dla ich rozwoju.
Nie tylko zbyt małe lokale stanowią problem. Co piąta osoba nie ma możliwości mieszkania w miejscu spełniającym jej potrzeby, a jedna czwarta społeczeństwa żyje w "chorych budynkach" – źle wentylowanych, zawilgoconych, niedogrzanych, które negatywnie wpływają na dobrostan fizyczny i psychiczny.
Aż 14 procent Polek i Polaków nie stać na odpowiednie ogrzanie mieszkania. Problem dotyczy głównie osób starszych oraz tych z niskimi dochodami mieszkających w budynkach o małej efektywności energetycznej.
Od posiadania stabilnej sytuacji mieszkaniowej Polacy uzależniają wiele decyzji życiowych. Dla 29 procent młodych brak stabilnej sytuacji mieszkaniowej jest główną barierą w założeniu lub powiększeniu rodziny. Justyna Nakielska podkreśla, że bez odpowiedniego miejsca do życia nie ma poczucia bezpieczeństwa i dobrostanu, co przekłada się na możliwość planowania przyszłości.
W Polsce brakuje nawet około 2 milionów dostępnych cenowo mieszkań. Aleksandra Krugły, dyrektorka rzecznictwa z Habitat for Humanity Poland, komentuje, że luka mieszkaniowa wypełniana jest przede wszystkim przez deweloperów, jednak wysokie ceny nowych mieszkań sprawiają, że są one dostępne tylko dla wybranej części społeczeństwa.
Odpowiedzią na ten problem mogłoby być zwiększenie inwestycji w państwowe mieszkania na wynajem ze stawkami najmu dostępnymi dla większości społeczeństwa. Podobne rozwiązanie funkcjonuje w Austrii, gdzie ponad 60 procent mieszkańców Wiednia korzysta z lokali społecznych lub wspieranych - czytamy w BI.
Polacy oczekują zmian. 80 procent badanych uważa, że władze publiczne powinny udzielać pomocy w uzyskaniu mieszkania pewnym grupom społecznym. Wysoką pozycję na tej liście zajmują osoby starsze lub z niepełnosprawnościami, żyjące w mieszkaniach niedostosowanych do ich potrzeb, a także młodzi, których dochody nie pozwalają na najem czy kupno mieszkania na kredyt.
Aleksandra Krugły podkreśla, że odpowiedzialna polityka mieszkaniowa powinna stawiać na inwestowanie w mieszkania z zasobu publicznego, z priorytetem na remonty pustostanów, uwzględniając potrzeby także tych osób, które statystycznie nie są w najgorszej sytuacji finansowej.