Kiedy musisz wyrobić numer NIP? Jak znaleźć NIP kontrahenta, z którym pracujesz?

Zapewne każdy polski przedsiębiorca już w pierwszych dniach prowadzenia firmy spotkał się z nazwą NIP. Czym tak właściwie jest Numer Identyfikacji Podatkowej? Czy każdy może przeglądać zgromadzone tam dane? Jak znaleźć NIP firmy, z którą chcemy nawiązać współpracę?

Baza NIP — najważniejsze informacje

Transformacja ustrojowa, która rodziła się w Polsce między 1989 a 1992 rokiem, postawiła państwo przed wieloma wyzwaniami, jakie narzuca gospodarka wolnorynkowa, gdzie każdy może prowadzić swoją własną firmę i pracować na swój rachunek.

Podwaliny pod przedsiębiorczość w naszym kraju w dużej mierze położyła Ustawa Wilczka, jednak aparat państwowy nie poradziłby sobie, gdyby nie wprowadzono nowej bazy, gdzie gromadzone byłyby wszystkie ważne dane o firmach w Polsce. Dziś wiemy już, że tym indeksem był właśnie Numer Identyfikacji Podatkowej.

 

Aktem prawnym, który „umocował” bazę w polskim porządku prawnym była przegłosowana przez Sejm Ustawa o Ewidencji i Identyfikacji Podatników z 13 października 1995 roku. Nowe zasady weszły w życie wraz z rozpoczęciem nowego roku fiskalnego, czyli od 1996 r.

 

Podwaliny pod przedsiębiorczość w naszym kraju w dużej mierze położyła Ustawa Wilczka, jednak aparat państwowy nie poradziłby sobie, gdyby nie wprowadzono nowej bazy, gdzie gromadzone byłyby wszystkie ważne dane o firmach w Polsce. Dziś wiemy już, że tym indeksem był właśnie Numer Identyfikacji Podatkowej.

 

Aktem prawnym, który „umocował” bazę w polskim porządku prawnym była przegłosowana przez Sejm Ustawa o Ewidencji i Identyfikacji Podatników z 13 października 1995 roku. Nowe zasady weszły w życie wraz z rozpoczęciem nowego roku fiskalnego, czyli od 1996 r.

Kontrowersje związane z Numerem Identyfikacji Podatkowej

Jedna, zaprojektowana dla niemal wszystkich osób w Polsce, baza danych, to ogromne wyzwanie logistyczne. Warto pamiętać o tym, że NIP powstawał na przełomie XX i XXI wieku, czyli na kilka dobrych lat przed powszechną informatyzacją jednostek publicznych.

 

Na domiar złego, ustawodawca podjął kilka kontrowersyjnych decyzji, które doprowadziły do tego, że (zwłaszcza w pierwszych latach) usługa była daleka od ideału. NIP dla firm i dla osób zatrudnionych na umowę o pracę składał się z dokładnie takiej samej ilości cyfr. Różnica dotyczyła tylko i wyłącznie rozmieszczenia myślników. Właściciele działalności korzystali z formatu 000-00-00-000, a osoby fizyczne z formy 000-000-00-00.

 

Nie trudno wyobrazić sobie, że prowadziło to do wielu pomyłek, które w ostatecznym rozrachunku spowalniały bieg wielu ważnych spraw urzędowych. Problemu nie rozwiązały nawet blankiety z nadrukowanymi myślnikami, które były dostępne np. na poczcie czy w punktach obsługi inwestora.

 

Forma zapisu NIP miała ogromne znaczenie. Na tyle duże, że nawet dziś można znaleźć wielu „starych przedsiębiorców”, którzy mają firmowe pieczątki z identyfikatorem z myślnikami. Mimo tego, że Ustawa o NIP ostatecznie je wycofała, znosząc tym samym kary za zapis Numeru Identyfikacji Podatkowej w złym formacie.

Jak znaleźć NIP kontrahenta?

Najprościej skorzystać z darmowej wyszukiwarki NIP na ALEO.com. Serwis można przeglądać zarówno z komputera PC, jak i ze smartfona. Można więc szybko przypomnieć sobie NIP firmy np. na stacji paliw, gdy chcemy wziąć paliwo na fakturę.

 

Platforma wyświetla wszystkie dane w prostej, czytelnej dla oka formie. Można m.in. zapoznać się z danymi teleadresowymi, ustalić kody PKD firmy czy prześledzić powiązania kapitałowe (jeśli dopuszcza to forma prawna działalności). To także prosty sposób, by ustalić status podatnika VAT oraz by zapoznać się z komentarzami o wybranym przedsiębiorstwie.