Ruch w biurach
Po znacznym spadku aktywności rynkowej w 2009 r. od końca zeszłego roku obserwujemy poprawę sytuacji na rynku powierzchni biurowych. Łączna powierzchnia biur objętych transakcjami w pierwszym półroczu 2010 r. to aż 80 proc. obrotu biurami w całym 2009 r. Pomimo większego zainteresowania najemców powierzchniami biurowymi wskaźnik pustostanów wzrósł, głównie za sprawą wejścia na rynek znaczącej ilości powierzchni w nowych biurowcach. Przez pierwsze sześć miesięcy tego roku deweloperzy dostarczyli prawie 135 tys. m kw. biur w dziewięciu nowych budynkach (to liczba porównywalna z analogicznym okresem 2009 r.). Największe biurowce oddane do użytku w pierwszym półroczu to: I etap kompleksu Poleczki Business Park przy ul. Poleczki (45 tys. m kw.), New City u zbiegu Marynarskiej i Rzymowskiego (35 tys. m kw.), Crown Square przy Przyokopowej (17 tys. m kw.), Radwar Business Park przy ul. Poligonowej (11,8 tys. m kw.) oraz Wolf Marszałkowska przy Marszałkowskiej (ponad 11 tys. m kw.). Dzięki tym inwestycjom całkowite zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej w Warszawie wzrosły do prawie 3,4 mln m kw.
W ciągu pierwszych sześciu miesięcy 2010 r. wynajęto blisko 223 tys. m kw. powierzchni biurowej. Ponad 60 proc. aktywności na rynku skoncentrowało się w strefach poza centrum, z których dominującym obszarem był Służewiec. Największą transakcją pierwszego półrocza była renegocjacja umowy najmu przez firmę Orange w Renaissance Tower przy Skierniewickiej (prawie 17,5 tys. m kw.). Pozostałe znaczące transakcje to najem 12,5 tys. m kw. w służewieckim kompleksie Empark przez PZU oraz przedłużenie najmu 10 tys. m kw. przez Deutsche Bank w budynku Focus przy ul. Filtrowej. Koniunktura rozkręca się - w lipcu grupa ubezpieczeniowa Aviva wynajęła od GTC cały czwarty budynek kompleksu Platinium Business Park u zbiegu Wołoskiej i Domaniewskiej - w sumie 13 tys. m kw.
Jak już wspomniano wcześniej, odsetek pustostanów w warszawskich biurowcach rośnie nieprzerwanie od początku 2009 r. Na koniec czerwca ten współczynnik wynosił 8 proc. Najwyższy wskaźnik pustostanów zarejestrowano w rejonie ul. Puławskiej - 17,1 proc.
Po spadkach odnotowanych na przełomie 2008 i 2009 stawki czynszów ustabilizowały się w drugiej połowie 2009 r. W pierwszym półroczu 2010 r. sytuacja nie uległa zmianie. Za biura trzeba zapłacić porównywalne kwoty co w końcówce ubiegłego roku. W Centralnym Obszarze Biznesu większość stawek wywoławczych kształtowała się w granicach 18-25 euro za m kw., natomiast poza centrum - około 12-17.
Według analityków Colliers w drugim półroczu sytuacja na rynku powierzchni biurowych w Warszawie powinna pozostać stabilna i nadal sprzyjać najemcom. Przed końcem roku ma zostać oddane do użytku około 52 tys. m kw. nowych powierzchni biurowych. Na 2011 rok natomiast deweloperzy deklarują ukończenie prawie ćwierć miliona m kw. biur. Jednakże do tej pory rozpoczęto realizację inwestycji, których łączna powierzchnia biurowa wynosi zaledwie 69 tys. m kw. Rozpoczęcie wielu zapowiadanych projektów opóźnia się, bo pozyskanie środków na finansowanie nowych projektów wciąż jest trudne. - W 2011 r. należy spodziewać się wystąpienia niedoboru powierzchni na wynajem - prognozują analitycy Colliers. Ich zdaniem w przyszłym roku sytuacja na rynku zmieni się na korzyść wynajmujących. Już na przełomie pierwszego i drugiego kwartału 2011 r. trzeba się liczyć z tym, że deweloperzy i właściciele biur usztywnią się w negocjacjach z najemcami i uzyskanie choćby takich zniżek jak dzisiaj będzie znacznie trudniejsze.