Specjalnie kąpali się w gorącej wodzie, by nie móc uciec. Skuteczność więzienia Alcatraz

21 marca mija 58 lat od zamknięcia najsłynniejszego więzienia na świecie - Alcatraz. Uchodziło za takie, z którego nie da się uciec. Ale jego skuteczność polegała nie na grubych murach, lecz położeniu i reżimie, którym byli objęci więźniowie.

Każdy słyszał o słynnym więzieniu, ale nie każdy zdaje sobie sprawę z faktu, że nie od zawsze pełniło taką funkcję. A właśnie pierwotne przeznaczenie definiowało to, jak Alcatraz było zbudowane.

Historia Alcatraz

Wyspa w europejskich dokumentach pojawiła się już 1775 roku, gdy odkrył ją hiszpański podróżnik Juan Manuel de Ayala. Za prezydentury czwartego prezydenta USA - Jamesa Madisona - wyspę wykorzystano jako bazę wojskową, służącą do obrony wybrzeża.

>>> Eleganckie i ciekawe kolekcje mebli znajdziesz na Abra Meble

"Na początku znajdował się tam garnizon wojskowy wraz z latarnią morską. Wyspa znajduje się niemal pośrodku zatoki San Francisco, więc była wymarzonym miejscem pod stanowiska armat. Przez pewien czas Fort Alcatraz wraz z Fort Point pełniły funkcję fortów trzeciej (ostatniej) generacji tzw. Third System Forts. Były to specjalne budynki odgrywające rolę garnizonów na granicach USA" - tłumaczy autor bloga Archigame (i przy okazji portalu Domiporta.pl).

Od 1861 roku ze względu na charakterystyczne położenie zamieniono na więzienie wojskowe. Swoją najbardziej znaną funkcję, czyli więzienie o podwyższonym rygorze, wyspa otrzymała dopiero w 1934 roku. Przez rok trwały prace przygotowujące zastaną wcześniej infrastrukturę, by przygotować ją na przyjęcie najbardziej groźnych przestępców ówczesnych Stanów. Jednym z pierwszych więźniów był między innymi Al Capone.

Więzienie federalne na wyspie Alcatraz działało w tej formie aż do 1963 roku przez niemal trzydzieści lat. Powodem jego zamknięcia był wysoki koszt utrzymania. W szczytowym okresie działalności koszt utrzymania jednego więźnia wynosił 10 dolarów dziennie. Dla porównania - w więzieniu w Atlancie koszt ten wynosił zaledwie trzy dolary. Wśród powodów można także wymienić brawurową ucieczkę trzech więźniów rok wcześniej (do dzisiaj nie jest pewne czy udało im się tego dokonać) oraz niszczejącą zabudowę.

Budynek więzienia

Główny budynek więzienia powstał na fundamentach istniejących tam od 80 lat konstrukcji. Zachowały się nawet części ich elementów takie jak fragmenty klatek schodowych. Odbiło się to na późniejszym stanie budynku, który szybko zaczął niszczeć ze względu na korozję starych elementów.

Większość cel w budynku więzienia miała rozmiar 2,7 m na 1,5 m. W środku było łóżko, półki, składany blat oraz umywalka. Więźniowie większość dnia spędzali poza celą z przydzielonymi zadaniami. Szyli między innymi mundury dla żołnierzy walczących w drugiej wojnie światowej.

Poza głównym budynkiem więzienia na wyspie znajdowało się dużo więcej zabudowań. Były budynki zbudowane dla strażników i ich rodzin, klub oficerski, kaplica, wieża ciśnień oraz kostnica. Całe zaopatrzenie docierało natomiast na wyspę z pomocą promu i motorówek.

Sekret skuteczności

Konstrukcja więzienia nie wyglądała imponująco w porównaniu do dzisiejszych amerykańskich zakładów penitencjarnych. Świadczą o tym liczne próby ucieczek. W Alcatraz doszło nawet do zbrojnego buntu więźniów i dopiero pluton doświadczonych żołnierzy marines zdołał go zdławić.

Mimo wielu prób tylko jedna uchodzi za "prawdopodobnie udaną"*. Największą bronią Alcatraz było jej położenie oraz zwyczaje wprowadzone dla więźniów. Wyspa znajduje się u wylotu zatoki, prądy morskie w tym miejscu są wyjątkowo silne, a ponadto woda jest bardzo zimna. To duże zaskoczenie, zwłaszcza że klimat w tym miejscu jest ciepły.

Ponadto więźniowie mogli być się zawsze tylko w ciepłej wodzie. Miało to uniemożliwić im przyzwyczajenie się do zimnej wody, która znajduje się wokół. Najbliższy ląd znajduje się w odległości około półtora kilometra, co oznaczało, że więzień musiałby ten dystans przepłynąć samodzielnie.

Ponadto więźniowie byli karani karcerem za najmniejsze przewinienie, np. za rozmowy w nieodpowiednim czasie. Po trafieniu do karceru, gdzie nie było nawet okna, więzień otrzymywał jeden posiłek raz na trzy dni i był to najczęściej tylko chleb.

Dopiero w końcowych latach działalności więzienia pozwolono więźniom na słuchanie radia, granie na instrumentach czy oglądanie filmów w weekend.

*W 1962 roku trzech więźniów zbiegło z Alcatraz na pontonie wykonanym z ośmiu płaszczy przeciwdeszczowych połączonych cementem. Nigdy później o nich nie słyszano, a służba więzienna podaje, że z pewnością utonęli w zatoce. Ich ciał jednak nigdy nie odnaleziono.

Więzienie Federalne na wyspie Alcatraz zamknięto 21 marca 1963 roku.