Wykorzystaj cały limit tzw. zwrotu VAT, który przysługuje przez pięć lat od daty złożenia pierwszego wniosku. Pamiętaj, że można go składać tylko raz w roku. Jeśli więc nie wykorzystasz całego limitu od razu, bo np. przeprowadzasz niewielki remont, będziesz miał jeszcze tylko trzy podejścia.
Ile można zaoszczędzić? Jeśli dana inwestycja wymagała pozwolenia na budowę, jest to dziś ok. 37,6 tys. zł. Natomiast w przypadku remontu limit wynosi ok. 16,1 tys. zł.
Uwaga! Zlikwidowanie zwrotu VAT zakłada projekt "programu wspierania rozwoju budownictwa mieszkaniowego do 2020 roku", który Ministerstwo Infrastruktury skierowało pod obrady rządu.
Kto może ubiegać się o zwrot VAT.
Nie ma znaczenia, czy jesteś podatnikiem PIT, czyli płacisz podatek od swoich osobistych dochodów, czy też rolnikiem, który płaci podatek rolny. Warunek jest jeden: kupiłeś materiały budowlane na budowę albo remont domu lub mieszkania, a inwestycję wykonałeś tzw. systemem gospodarczym, czyli nie korzystałeś z usług firm będących płatnikami VAT.
Uwaga! Jest zlecisz budowę lub remont takiej firmie, to też zaoszczędzisz na VAT, ale w inny sposób. Po prostu wystawi ci ona jedną fakturę z 7-proc. stawką tego podatku, która obejmie zarówno usługę, jak i kupione przez tę firmę materiały. Oczywiście w tym wypadku o zwrocie VAT nie może być mowy.
.i jakie obejmuje on wydatki
Fiskus zwróci ci różnicę między stawką 22 i 7 proc., ale tylko za te materiały, które po 1 maja 2004 r. zostały obłożone wyższą stawką.
Przypomnijmy, że wzrósł on m.in. za tarcicę podłogową, okna, drzwi, ościeżnice i progi drewniane, tapety papierowe i okładziny ścienne, cegły, dachówki i materiały ceramiczne, cement, wapno, gips, wełnę mineralną, konstrukcje stalowe, a także wyroby z betonu i gipsu (w tym pustaki), wanny żeliwne i emaliowane, płytki ceramiczne (ścienne i podłogowe).
Z kolei 22-proc. stawkę VAT płaciliśmy przed 1 maja 2004 r., m.in. za deski, łaty, listwy, płyty pilśniowe, sklejkę, blachę stalową, cynkowo-tytanową, miedzianą, siatkę ogrodzeniową, słupki, kleje (np. do tapet), masy sylikonowe, akrylowe, piankę poliuretanową, emalie, farby, pigmenty, lakiery, gwoździe, wkręty, kołki rozporowe, siatkę i tapety z włókna szklanego, a także kamień brukowy i kostkę granitową. Za te wyroby fiskus nie zwróci różnicy VAT.
Żeby nie było wątpliwości, które materiały są objęte zwrotem, ministrowie budownictwa i finansów ogłosili wykaz w załączniku do obwieszczenia. Jest on dostępny na stronie internetowej ministerstw Infrastruktury i Finansów. (www.mf.gov.pl/index.php?const=1&dzial=106&wysw=4&sub=sub7).
Uwaga! Problem w tym, że materiałom w tym wykazie przypisany jest symbol polskiej klasyfikacji wyrobów i usług (PKWiU), który nie w każdym przypadku zgadza się z tym, który jest na fakturze. Poza tym od 1 maja 2004 r. sklepy nie mają obowiązku podawania na fakturze symbolu PKWiU wyrobów objętych 22-proc. VAT. Co zrobić w tej sytuacji? Może wyjaśni ci to "Sposób posługiwania się wykazem" opracowany przez urzędników - piszemy o tym poniżej. Jeżeli nadal będziesz miał wątpliwości, niezbędne informacje i wyjaśnienia możesz uzyskać także w urzędzie skarbowym.
Dokąd po pieniądze
Do urzędu skarbowego, w którym zwykle rozliczasz się z podatku. Formularz wniosku o zwrot VAT przygotowany przez urzędników Ministerstwa Finansów wraz z instrukcją, jak go wypełnić, dostaniesz w urzędzie skarbowym. Do wniosku musisz dołączyć plik dokumentów oraz kopie faktur VAT, które są dowodem poniesionych wydatków.
Uwaga! Wniosek możesz także wydrukować ze strony Ministerstwa Finansów. (http://www.mf.gov.pl/index.php?const=1&dzial=106&wysw=4&sub=sub7)
Wypełnianie wniosku
Wniosek zawiera informacje będące podstawą decyzji fiskusa. Oto one:
1. Numer identyfikacji podatkowej inwestora (i jego małżonka). To ten sam numer, który wpisujesz w PIT. Jeśli nie masz numeru NIP, podajesz numer PESEL, który masz wpisany w dowodzie osobistym. Jeśli zaś nie masz obu tych numerów, wystarczy, że podasz rodzaj i numer dokumentu tożsamości.
2. Adres zamieszkania (w przypadku małżonków - obojga).
3. Adres urzędu skarbowego, do którego kierujesz wniosek.
4. Rodzaj inwestycji, na którą zostały poniesione wydatki. Wpisujesz, czy jest to budowa, czy remont domu albo mieszkania. W grę wchodzi też nadbudowa lub rozbudowa budynku, dzięki której powstanie nowy lokal mieszkalny, a także przebudowa budynku niemieszkalnego na mieszkalny.
Uwaga! Ustawa zawiera zawężoną w stosunku do prawa budowlanego definicję budynku mieszkalnego. Oznacza to, że nie można wystąpić o zwrot VAT za materiały użyte do budowy ogrodzenia, garażu, drogi, dojścia lub dojazdu. W przypadku budowy domu oddzielenie tego typu wydatków jest fikcją. W praktyce przepis ten ma zapobiec sytuacjom, w których o rekompensatę wystąpi ktoś, kto poprzestał np. na ogrodzeniu działki.
Ponadto na liście częściowo refundowanych wydatków będą przyłącza, np. wodociągowe, kanalizacyjne, elektroenergetyczne i gazowe.
5. Rok rozpoczęcia inwestycji.
6. Wykaz faktur oraz kwota wydatków. Zsumuj je. Pamiętaj tylko, że zwrot VAT obejmuje wydatki poniesione na materiały, które po 1 maja 2004 r. zostały obłożone 22-proc. stawką tego podatku.
7. Kwota zwrotu. Musisz ją obliczyć samodzielnie (fiskus sprawdzi, czy się nie pomyliłeś). Na szczęście nie jest to trudne. Jeśli budujesz lub remontujesz, a wcześniej nie odliczałeś wydatków w ramach nieistniejącej już podatkowej ulgi budowlanej lub remontowej, zwrot wynosi 68,18 proc. kwoty VAT wynikającej z faktur, zaś jeśli korzystałeś z tych ulg - 55,23 proc. kwoty VAT wynikającej z faktur.
Uwaga! Zwrot VAT jest limitowany. Już już wspomnieliśmy na samym początku, te limity dotyczą okresów pięcioletnich liczonych od daty złożenia pierwszego wniosku.
Wysokość zwrotu VAT zależy też od tego, czy inwestycja wymagała pozwolenia na budowę, czy nie. W pierwszym przypadku (np. budowa) górny limit wynosi 12,295 proc. równowartości średnich kosztów budowy 70 m kw. mieszkania (dziś - ok. 37,6 tys. zł), a w drugim (np. remont) - 12,295 proc. równowartości średnich kosztów budowy 30 m kw. mieszkania (przeszło 16,1 tys. zł).
Przykład 1. Załóżmy, że na materiały użyte do budowy domu wydałeś 320 tys. zł. Ta kwota obejmuje VAT - ok. 50 tys. zł, bo nie wszystkie materiały są objęte zwrotem tego podatku (przed 1 maja 2004 r. były opodatkowane 22-proc. stawką). Oznacza to, że przysługuje ci zwrot ok. 34 tys. zł.
Przykład 2. Załóżmy, że na remont mieszkania wydałeś 12,2 tys. zł brutto. Ta kwota obejmuje VAT - 2,2 tys. zł. Fiskus zwróci ci prawie 1,5 tys. zł.
Przykład 3. Teraz wyobraź sobie sytuację, gdy zainwestowałeś w gruntowny remont domu 122 tys. zł. Rekompensata z tytułu VAT wskutek wprowadzenia górnego limitu wyniesie nieco ponad 16,1 tys. zł (12,295 proc. równowartości średnich kosztów budowy 30-metrowego mieszkania).
Uwaga! Oba limity są mniejsze dla tych, którzy korzystali z ulgi budowlanej i remontowej. Mogą oni liczyć maksymalnie na 9,959 proc. równowartości kosztów - w zależności od rodzaju inwestycji - 70 lub 30 m kw. mieszkania.
Dodajmy, że do obliczania tych kosztów stosowany jest wskaźnik średniej ceny metra kwadratowego podawany przez GUS na użytek wyliczania premii gwarancyjnej dla posiadaczy książeczek mieszkaniowych. Uwzględnij najnowszy wskaźnik (obecnie wynosi on 4372 zł za m kw.), który znajdziesz na stronie internetowej GUS lub Ministerstwa Finansów (http://www.stat.gov.pl/gus/5840_4671_PLK_HTML.htm).
8. Oświadczenie o zakresie przeprowadzonego remontu, który nie wymagał pozwolenia na budowę. Trzeba uważać na to, co się wpisuje do tej rubryki, żeby się nie okazało, że potrzebne było pozwolenie budowlane. W tego typu pułapkę mogą wpaść ci, którzy dokonują niewielkich przeróbek w swoich domach i mieszkaniach (chodzi o rozbudowy, przebudowy i dobudowy). Zwykłe powiększenie otworów okiennych nie jest remontem, lecz przebudową. Pozwolenie jest więc konieczne! Oprócz odmowy wypłaty pieniędzy urzędnicy powinni powiadomić o samowoli nadzór budowlany. Wyższy limit zwrotu VAT na inwestycje wymagające pozwolenia może jednak zadziałać dyscyplinująco na inwestorów.
9. Wskazanie sposobu wypłaty kwoty zwrotu. Jeżeli chcesz dostać pieniądze na konto, podaj numer rachunku bankowego (jeśli wniosek składają obydwoje małżonkowie, podają numer rachunku wspólnego lub jednego z nich). Możesz też wybrać odbiór pieniędzy w kasie urzędu skarbowego albo skorzystać z pośrednictwa poczty (kwota zwrotu jest pomniejszana o koszty przekazu).
10. Podpis (podpisy obojga małżonków).
Uwaga! Zwrot VAT przysługuje łącznie obojgu małżonków (z wyjątkiem tych, w stosunku do których sąd orzekł separację). Jeżeli przed ślubem któreś z nich skorzystało ze zwrotu VAT, to muszą tę kwotę odliczyć.
Pamiętaj o załącznikach
Jeśli twoja inwestycja jest remontem niewymagającym uzyskania pozwolenia na budowę (limit zwrotu jest wtedy niższy), musisz dołączyć do wniosku kopię dokumentu potwierdzającego tytuł prawny do domu lub mieszkania. Taki tytuł dają: akt własności, przydział lokalu kwaterunkowego lub zakładowego, tzw. umowa użyczenia, umowa najmu lub dzierżawy (oraz inne umowy tego typu, np. umowa podnajmu czy poddzierżawy), dowód potwierdzający kupno domu albo mieszkania, spadku lub darowizny.
Gdy inwestycja wymaga pozwolenia na budowę, trzeba dostarczyć kopię tego dokumentu.
Do wniosku trzeba dołączyć załączniki z wykazem faktur VAT oraz wartością poniesionych wydatków, a także kopie faktur. Jeśli chcesz odzyskać VAT w ustawowym terminie czterech miesięcy, nie możesz sobie pozwolić na najmniejszy błąd, np. niedołączenie kopii wymaganych dokumentów albo brak podpisu.
Gdy wniosek o zwrot VAT nie wzbudzi wątpliwości fiskusa, ten nie musi wydawać stosownej decyzji. Skraca to czas wypłaty pieniędzy co najmniej o miesiąc, a może nawet i cztery miesiące. Tyle czasu mają bowiem naczelnicy urzędów skarbowych na wydanie decyzji, a potem jeszcze dodatkowo 25 dni na wypłacenie pieniędzy. Być może są takie urzędy skarbowe, które zwracają pieniądze od razu, nie czekając z tym do ostatniej chwili.
Uwaga! Żeby je dostać, nie możesz mieć zaległości podatkowych. W przeciwnym razie kwota zwrotu VAT podlegać będzie z urzędu zaliczeniu na poczet tych zaległości wraz z odsetkami za zwłokę.
Korekta wniosku
Wniosek o zwrot VAT możesz składać nie częściej niż raz w roku. Tymczasem może się zdarzyć, że np. zapomnisz uwzględnić faktury, które gdzieś ci się zawieruszyły. Istnieje wówczas możliwość skorygowania wniosku. Musisz złożyć nowy z ponownie wyliczoną kwotą zwrotu VAT. Przy czym, jeżeli chcesz uzupełnić uprzednio złożony wykaz faktur o nowe, wcześniej zapomniane pozycje, nie musisz sporządzać nowego wykazu w całości. Wystarczy, że dołączysz nowo dodane pozycje, a w samej korekcie o tym poinformujesz. Natomiast jeśli zrezygnujesz z części faktur, jedynie poinformuj w korekcie o wycofanych pozycjach.
Uwaga! W przypadku złożenia korekty wniosku termin na wydanie decyzji przez urząd skarbowy biegnie od nowa.
Sposób posługiwania się wykazem
1. Jeżeli znany jest symbol PKWiU danego wyrobu - np. kupiłeś okna PCV i na fakturze podany jest symbol 25.23.14 - sprawdź, czy w wykazie znajduje się PKWiU o takim dokładnie symbolu albo zaczynające się od tych samych cyfr (wyjaśnienie, jak należy czytać klasyfikacje PKWiU - patrz pkt 4). Jeżeli znajdziesz dokładnie taki sam symbol PKWiU, a nazwa grupy towarów odpowiada nazwie zakupionego przez ciebie wyrobu, znaczy, że jest on objęty systemem zwrotu VAT.
A co, jeśli symbol PKWiU składa się z mniejszej liczby cyfr niż symbol zakupionego towaru, np. w wykazie jest 25.23, a na fakturze - 25.23.14? W tym przypadku symbol PKWiU z faktury (25.23.14) ma dokładnie te same cyfry, patrząc od lewej strony, co symbol z wykazu (czyli 25.23). Mamy więc do czynienia jedynie z rozszerzeniem grupowania (czyli cyframi następującymi po cyfrach 25.23). Oznacza to, że ten wyrób podlega zwrotowi VAT, o ile nie jest on wyłączony (patrz pkt 3 - co oznacza "ex").
2. Jeżeli symbol PKWiU nie jest znany, sprawa jest bardziej skomplikowana. Spróbuj ustalić go, poszukując wyrobu w PKWiU. Pomocna jest wyszukiwarka internetowa. Wpisz nazwę wyrobu and PKWiU (dzięki dodaniu słowa "and" wyszukiwarka pokaże tylko te wyniki, które zawierają wszystkie poszukiwane frazy). Np. jeśli szukasz symbolu okien PCV, w wyszukiwarce wpisz: okna PCV and PKWiU.
3. Jeżeli przy symbolu danego grupowania PKWiU znajduje się "ex", oznacza to, że z całego tego grupowania (np. ex 25.23) pozbawione zwrotu VAT są jakieś wyroby, np. budynki prefabrykowane z tworzyw sztucznych o symbolu PKWiU 25.23.2. Zatem zwrotem VAT jest objęte grupowanie 25.23, z wyłączeniem wyrobów wymienionych (na ogół po zwrocie "z wyłączeniem") w rubryce nr 3 wykazu.
Uwaga! Informację o tym, jak należy czytać PKWiU, znajdziesz na stronie internetowej Ministerstwa Infrastruktury. (http://www.mi.gov.pl/1/files/0/1346/sposob%20poslugiwania%20sie%20wykazem.pdf). Ponadto aktualne klasyfikacje PKWiU dostępne są na stronie GUS (http://www.stat.gov.pl/Klasyfikacje/).
Należy jednak pamiętać, że do celów podatkowych (a zatem do celów niniejszego obwieszczenia również) stosuje się klasyfikacje PKWiU z 1997 r. (DzU nr 42, poz. 264 ze zm.), których brzmienie jest tylko częściowo tożsame z brzmieniem klasyfikacji PKWiU z 2004 r.
Marek Wielgo
Zwrot VAT
2010 r.
Źródło: Ministerstwo Finansów
